Prawa pacjenta przysługują osobom w trakcie procesu leczenia. Zostały one określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej.
Przestrzeganie praw pacjenta jest obowiązkiem wszystkich organów władzy publicznej właściwych w zakresie ochrony zdrowia, szpitali, przychodni, lekarzy, pielęgniarek oraz każdego podmiotu, który jest zangażownay w udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Do najważniejszych praw pacjenta należy zaliczyć:
- Prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. Oznacza to nie tylko obowiązek leczenia pacjenta z zastosowaniem metod, które odpowiadają aktualnie dostępnej wiedzy medycznej, ale także zaka stosowania niesprawdzonych metod leczenia.
- Prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Lekarz ma obowiazek udzielić pacjentowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, mozliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Prawo do informacji jest o tyle ważne, że pozostaje ściśle połaczone z udzielaniem zgody na dokonanie zabiegu lub badania. W przypadku gdy lekarz nie udzieli pełnej informacji na temat zabiegu, zgoda wyrazona przez pacjenta nie ma skutków prawnych.
- Prawo, w sytuacji ograniczonych mozliwości udzielenia odpowiednih świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalajacej kolejność dostępu do tych świadczeń.
- Prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świdczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody. Brak zgody pacjenta oznacza, że działanie lekarza jest bezprawne, mimo działania zgodnie z prawem i dołożenia należytej staranności. Zgoda pacjneta wyłącza bezprawność działania lekarza jedynie w sytuacji, gdy zabieg zostanie przeprowadzony prawidłowo, zgodnie z zasadami sztuki. Zatem pacjnet, wyrażając zgodę na zabieg i będąc poinformowanym o istniejacym ryzyku zabiegu,niejako przyjmuje je na siebie.
- Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godnosci, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Oznacza to m.in. Zakaz umieszczania kamer w gabinetach lekarskich,salach szpitalnych. Powyzsze prawo znajduje również odzwierciedlenie w Kodeksie Etyki Lekarskiej, ktory stanowi, że lekarz powinien życzliwie i kulturalnie traktować pacjentów, szanując ich godność osobistą i prawo do intymności. Prawo do poszanowania godności obejmuje również prawo do umierania w spokoju i godnie. Pacjent znajdujacy się w stanie terminalnym ma prawo do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpien, które obejmuje międzu innymi prawo do wsparcia psychologicznego i opieki pielęgnacyjnej.
- Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczacej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
Prawa pacjenta