W sezonie zimowym organizm jest stale narażony na zetknięcie z mikroorganizmami, które mogą doprowadzić do rozwinięcia się choroby, w przypadku gdy układ immunologiczny nie funkcjonuje prawidłowo. Na odporność organizmu wpływać może wiele czynników, wśród których wyróżnić możemy ogólny stan zdrowia, stan odżywienia organizmu, stosowane leki, choroby przewlekłe.
Wiele badań potwierdza pozytywny wpływ dobrze zbilansowanej diety na zdolności obronne organizmu przed wirusami.
W szczególności po sezonie zimowym organizm potrzebuje odpowiedniego wsparcia, aby bez problemu przejść zmianę pór roku.
Wśród składników odżywczych mających szczególny wpływ na odporność wyróżnić możemy witaminę D3, kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy A, C, E oraz witaminy z grupy B, jak również żelazo czy cynk.
Układ odpornościowy to interaktywna sieć narządów, komórek i białek, które chronią organizm przed wirusami i bakteriami lub wszelkimi substancjami obcymi. Jego głównym zadaniem jest neutralizacja i usuwanie patogenów, takich jak bakterie, wirusy, pasożyty , które dostają się do organizmu, rozpoznawanie i neutralizacja szkodliwych substancji ze środowiska.
W trakcie okresu zimowego wiele osób odczuwała problemy z poziomem energii w ciągu dnia, dlatego kiedy pojawia się więcej błękitu na niebie, warto korzystać z naturalnego światła słonecznego, które doskonale sprzyja syntezie witaminy D3. Nawet kilka minut spędzone na zewnątrz zwiększy poziom energii i wpłynie pozytywnie na zwiększenie ilości witaminy D3 w organizmie.
WSPIERANIE UKŁADU AUTOIMMUNOLOGICZNEGO
Witamina D
Witamina D jest niezbędna do regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz mineralizacji kości, dodatkowo również wpływa korzystnie na stymulację neutrofili, monocytów oraz komórek NK. Według badań naukowych, im niższy poziom witaminy D3, tym większe ryzyko zachorowania na infekcje górnych dróg oddechowych. Witamina D3 posiada właściwości immunomodulujące, równoważąc produkcję cytokin prozapalnych, a niedobór witaminy D jest związany ze zwiększoną autoimmunizacją, a także ze zwiększoną podatnością na infekcje. Wytyczne suplementacji witaminą D dla Europy Środkowej (w tym również Polski), opracowane przez międzynarodowy zespół ekspertów i lekarzy, zalecają powszechną suplementację witaminą D od września do kwietnia lub przez cały rok w przypadku utrzymujących się niedoborów.
Witamina A
Witamina A odgrywa integralną rolę w zdrowiu immunologicznym i może być szczególnie korzystna w zapobieganiu chorobom i infekcjom. Niedobór tej kluczowej witaminy może osłabić odporność, a nawet zmieniać funkcję komórek odpornościowych. Witamina A uczestniczy w procesie dojrzewania i różnicowania komórek układu immunologicznego, w tym limfocytów, monocytów i neutrofilii. Niedobór witaminy A osłabia fagocytarną aktywność makrofagów oraz niekorzystnie wpływa na proces tworzenia limfocytów T. Deficyt witaminy A jest szczególnie niebezpieczny dla dzieci i młodzieży, ze względu na wpływ retinolu na procesy wzrostu i różnicowania komórkowego.
Witamina E
Witamina E w organizmie posiada przede wszystkim działanie antyoksydacyjne. Jest bardzo silnym przeciwutleniaczem obecnym w błonach komórkowych, który dosłownie zmiata wolne rodniki. W badaniach naukowych suplementacja witaminą E znacząco zmniejsza częstotliwość występowania infekcji górnych dróg oddechowych oraz skraca czas trwania infekcji.
Witamina C
Witamina C, znana również jako kwas askorbinowy, jest rozpuszczalną w wodzie witaminą występującą w wielu owocach i warzywach. Działa jako przeciwutleniacz, neutralizując wolne rodniki i zmniejszając ryzyko stanów zapalnych i chorób. Witamina C działa jako przeciwutleniacz w organizmie, pomagając zapobiegać gromadzeniu się wolnych rodników w celu ochrony organizmu przed chorobami. Może to przynieść dalekosiężne korzyści, jeśli chodzi o zapobieganie chorobom, a niektóre badania sugerują, że wyższe spożycie owoców i warzyw bogatych w witaminę C może być związane z niższym ryzykiem wielu chorób przewlekłych.
Żelazo
Anemia z niedoboru żelaza negatywnie wpływa na poziom odczuwanej energii w ciągu dnia, ale może również zaburzać poprawne funkcjonowanie układu odpornościowego. Niedobór żelaza powoduje wzrost ryzyka infekcji i zakażeń oraz obniża zdolności bakteriobójcze organizmu. Żelazo jest potrzebne do prawidłowego trawienia i wchłaniania pozostałych składników odżywczych z pożywienia, ze względu na jego rolę w procesach enzymatycznych. Ponadto żelazo pomaga dostarczyć odpowiednią ilość tlenu do uszkodzonych tkanek, narządów czy komórek, które są podatne na infekcje lub rozwój chorób.
Cynk
Cynk jest absolutnie niezbędny do utrzymania prawidłowej funkcji układu odpornościowego. Pełni szczególną rolę we wzroście limfocytów T i różnicowaniu białych krwinek, wspomaga procesy apoptozy w celu eliminacji niebezpiecznych bakterii czy wirusów oraz pełni funkcje ochronne błon komórkowych. Cynk jest również kluczowym składnikiem strukturalnym dla wielu receptorów hormonów i białek, które przyczyniają się do prawidłowej równowagi nastroju i funkcji odpornościowych. Niedobór cynku powoduje zaburzenia odporności humoralnej i komórkowej oraz zwiększa podatność na infekcje. Cynk jest często przyjmowany jako naturalny lek bez recepty na objawy przeziębienia i grypy. Przyjmowany przez co najmniej pięć miesięcy może zmniejszyć ryzyko zachorowania na przeziębienie, a suplementacja w trakcie choroby może przyspieszyć proces rekonwalescencji.
Witaminy z grupy B
„Witamina B” w rzeczywistości odnosi się do więcej niż jednej witaminy, ponieważ w sumie istnieje osiem różnych witamin z grupy B. Witaminy z tej grupy są najbardziej cenione ze względu na ich zdolność do przekształcania innych składników odżywczych w energię, utrzymania zdrowego metabolizmu oraz wspierania funkcji nerwów, wątroby, zdrowia skóry, oczu i wzrostu. Niedobór witamin z grupy B może powodować wiele negatywnych objawów, takich jak zmęczenie, przyrost lub utrata masy ciała, problemy ze snem, drażliwość i inne. Dodatkowo niski poziom witaminy B12, B2 i żelaza może przyczyniać się do anemii i zmęczenia, które negatywnie oddziałują na funkcjonowanie układu odpornościowego. Dostarczenie wystarczającej ilości witamin D i B może poprawić sprawność umysłową, pomóc w skupieniu i koncentracji, wesprzeć zdrowie serca i zapobiec infekcjom.
Probiotyki
Probiotyki to preparaty zawierające w swym składzie żywe bakterie lub drożdże, pomagające trawić składniki odżywcze, które zwiększają detoksykację okrężnicy i wspierają układ odpornościowy. Suplementacja probiotyków w okresie niemowlęcym może pomóc w zapobieganiu chorobom immunologicznym w dzieciństwie poprzez poprawę układu odpornościowego błony śluzowej jelita i zwiększenie liczby komórek immunoglobulin i komórek wytwarzających cytokiny w jelitach. Niektóre szczepy probiotyczne wzmacniają funkcje odpornościowe, podczas gdy inne promują zdrowie lub równowagę hormonalną. Bakterie jelitowe wypierają niekorzystne dla organizmu mikroby, dodatkowo syntetyzują enzymy niszczące szkodliwe bakterie, jak również stymulują wydzielanie IgA i regulatorowych komórek T, które wspierają funkcję odpornościową.