Suchość w jamie ustnej to często występujący problem wśród pacjentów onkologicznych. Objawiające się uczucie suchości i pieczenia w jamie ustnej nazywamy kserostomią.
Kserostomia to zaburzenie objawiające się zmniejszoną produkcją śliny przez ślinianki, może być samodzielną jednostką chorobową, powstającą w czasie zaburzenia funkcji gruczołów ślinowych bądź symptomem rozwijającej się choroby. W zależności od nasilenia schorzenia występują trudności w przełykaniu pokarmu oraz zaburzenia smaku (odczuwany smak gorzki lub zupełny brak doznań smakowych), pieczenie języka, zmiana zabarwienia nabłonka jamy ustnej. Najczęstszą przyczyną występowania kserostomii jest: radioterapia, chemioterapia oraz stosowanie leków przeciwbólowych. Natomiast rozwój kserostomii najbardziej zależy od: lokalizacji pierwotnej nowotworu, dawki napromieniowania, wieku pacjenta.
Podstawą radzenia sobie z kserostomią jest:
- picie dużej ilości wody ( 35-35 ml/kg m.c./dzień),
- spożywanie potraw letnich,
- dodawanie sosów do posiłków, używanie tłuszczów do potraw,
- potrawy bez soli, bez cukru, bez octu, bez alkoholu,
- bez przypraw, a zwłaszcza pikantnych,
- zamiast soków picie nektarów owocowych,
- picie przez rurkę,
- ssanie kostek lodu z dodatkiem soku z cytryny,
- żucie gumy bez cukru,
- suplementacja żelaza, cynku, selenu,
- płukanie ust siemieniem lnianym;
Przy występującej kserostomii należy unikać:
- suszonych owoców,
- chrupek ryżowych oraz słonych paluszków,
- mocnej kawy i herbaty,
- kruchych ciastek
- masła orzechowego;
Potrawy zalecane przy kserostomii:
- zupy krem,
- potrawy z dodatkiem tłuszczy (różnego rodzaju oliwy),
- mięso spożywaj w postaci potrawek z dodatkiem sosu,
- potrawy wysokowęglowodanowe,
- potrawy z dodatkiem jajka na miękko,
- świeży ananas lub papaja